Wat betekent nu eigenlijk Het Nieuwe Werken? Er lijkt een ware hype te zijn ontstaan rondom Het Nieuwe Werken. De verschillende definities vliegen je om de oren. Er zijn ook meerdere boeken over geschreven. Soms zijn het semantische discussies. En toch is het zeer relevant om een heldere definitie te hanteren. Waar gaat het nu eigenlijk om in de hype van Het Nieuwe Werken?
De wereld van werk is fundamenteel aan het veranderen. In de afgelopen jaren zijn we gaan schuiven van het maken van producten naar het leveren van diensten. Deze beweging stelt andere eisen aan hoe we ons werk organiseren. Veel organisaties zijn hier nog niet op ingespeeld en zijn nog ingericht naar principes vanuit de tijd dat de fabrieken op kwamen. Kantoor is de plek waar je heen gaat om te werken en werken doe je tussen 9 en 17 uur. De afgelopen tien, twintig jaar is dat gaan kraken. Niet zo gek dus dat het Nieuwe Werken is ontstaan. De techniek maakt het mogelijk om tijd- en plaatsonafhankelijk te kunnen werken. Maar het Nieuwe Werken draait om meer dan dat. Het gaat niet enkel om de techniek. Het Industriële denken zit diep in de vezels van de hele organisatie en ook in ons denken. Het hebben van functiegebouwen, denken in termen van het 40-urige contract, belscripts in call centers zijn hier allemaal voorbeelden van.
Het Nieuwe Werken
Door de opkomst van de hype rondom Het Nieuwe Werken beginnen er gesprekken te ontstaan. Vragen rijzen op: waar gaat Het Nieuwe Werken nu eigenlijk om? What’s the fuzz and what’s new? Wat bedoelen we ermee? Waarom is het zo’n hype? Als we het heel simpel maken, is dit het vraagstuk van het kip en ei. Wat was er nu eerst? De behoefte van de mens om uit te breken uit het systeem van de organisatie wat beperkend werkt en niet langer meer bijdraagt aan de eisen die dagelijks aan het werk worden gesteld? Of de techniek die het mogelijk maakt om meer virtueel en flexibel te gaan werken?
Een discussie waar je niet uit gaat komen. En misschien ook niet zo relevant. Waar de oorsprong ook ligt, het is er. Wanneer we Het Nieuwe Werken enkel definiëren als tijd- en plaatsonafhankelijk werken waarbij je het tijdstip van werken en de locatie waar je werkt, laat afhangen van de activiteit die je te doen hebt, dan hebben we daarmee pas het topje van de ijsberg. We hebben dan een definitie in handen, die met name de autonomie bij het individu legt. Om dat mogelijk te maken is er een hele mindshift nodig. Voor managers en organisaties. Verandering in de manier van leidinggeven en de manier waarop we organisaties hebben ingericht. En veranderen van systemen en gebruiken die we in organisaties hebben ontwikkeld. Uiteindelijk gaat het om het veranderen van de diepste fundamenten waarop organisaties gestoeld zijn. Op LinkedIn zijn er een heftige en diepgaande discussies gaande over de mensbeelden die schuilen achter Het Nieuwe Werken. En hiermee duiken we ver onder de watergrens van de ijsberg als we het hebben over Het Nieuwe Werken.
Fundamentele verandering
Het gaat ons helpen wanneer we realiseren dat we met Het Nieuwe Werken te maken hebben met een hele grote, ingrijpende en fundamentele verandering van en in onze organisaties. Het gaat ons helpen wanneer we de tijd even stil zetten en nadenken over een aantal basale vragen.
Waar gaat het heen in 2020? Wat voor werk doen we dan en hoe organiseren we dat? Hoe werken we samen?
De antwoorden op deze vragen zullen per organisatie en per context verschillen. Ook zullen we veel antwoorden niet hebben. Waarom deze exercitie dan toch doen? Om in Covey’s woorden te spreken: “Begin met het einde voor ogen”. Waar wil je naar toe als organisatie? Wat is je bestaansrecht en hoe ziet dat er uit in 2020? Op welke wijze lever je dan toegevoegde waarde aan de maatschappij, je klant, je medewerker? En wat betekent dat voor de manier waarop je werk organiseert, hoe je werkt als individu en hoe je samenwerkt als collectief? Pas wanneer je je hierop een visie hebt gevormd, kun je Het Nieuwe Werken weer klein maken. Dan kun je je realiseren dat Het Nieuwe Werken pas een eerste stap is in het toekomstklaar maken van je organisatie.
Meer dan vierkante meters
Moderne denkers maken Het Nieuwe Werken graag groot. Ik ook. Graag grijp ik het aan om meteen het hele fundament waarop organisaties zijn gebouwd drastisch te vernieuwen. Nu kunnen we de financiële drijfveer van veel managers ter discussie stellen. De platheid waarmee Het Nieuwe Werken dan wordt benaderd: terugbrengen van het aantal vierkante meters. De andere kant is wel dat het een begin is. Vanuit daar begint de ontdekkingstocht en het ontwikkelen van een heldere definitie van Het Nieuwe Werken in de context van de eigen organisatie.
Laten we niet proberen om in één jaar met Het Nieuwe Werken alles te veranderen. Maar het zien als een eerste stap. Met Het Nieuwe Werken is er geen weg meer terug. De beweging is onomkeerbaar en onontkoombaar. Wanneer we de horizon hebben verkend, en een gezamenlijk beeld hebben over de ‘stip op de horizon’, dan gaan we werkelijk aan de hype voorbij!
Deze blog is 6 november 2010 verschenen op de Klaarvoor2020 blog van Kim en Dirk Anton van Mulligen, welke zij zijn gestart vooruitlopend op hun gezamenlijk boek ‘Geef je organisatie toekomst’ dat in 2012 is verschenen.